Voorwoord
Vooroplopen om te verbeteren en te versnellen
Wij leven in de werkelijkheid van een ouder wordende bevolking en een zeer krappe arbeidsmarkt. Het zorgveld past zich daaraan aan. Bij deze transitie horen verdere digitalisering, standaardisering en samenwerking. Allemaal onderwerpen waar Nictiz zich op richt. Digitalisering van zorgprocessen voor het kunnen verlenen van passende hybride zorg. Standaardisatie voor databeschikbaarheid, zodat burgers, patiënten/cliënten en zorgprofessionals data op het juiste moment en op de juiste plek beschikbaar hebben. Samenwerking om uiteindelijk samen te komen tot netwerkzorg en passende zorg en het laten stromen van data voor de informatievoorziening in de zorg.
De huidige vraagstukken in de zorg vragen om samenwerking. Samenwerken begint altijd bij jezelf en gaat over vertrouwen. Ben je bereid, durf je het aan om iets te laten voor de ander of iets te vertragen voor het grotere geheel? In een zorg die onder druk staat, kunnen we wat mij betreft niet anders. De opgaven zijn namelijk groot, de maatschappelijke behoefte is urgent en de mankracht is beperkt. Waarom zou je dan dingen zelf doen of zelf opstarten als een ander dat al doet of beter kan? Waarom niet het collectief gebruiken om complexe vragen samen om te lossen?
Waarom niet de samenwerking zoeken op onderdelen waar je elkaar kunt versterken en waar vooral de burger, de patiënt, de cliënt profijt van heeft?
Dat geldt des te meer voor de informatievoorziening in de zorg. Een domein waar het hart van Nictiz ligt.
De vraag naar en de verwachtingen van diensten en producten van Nictiz veranderen. Dit komt onder andere door de landelijk breed gevoelde urgentie om te versnellen en te verbeteren. Stelselhouder VWS en het zorgveld vragen om richtinggevende adviezen en kaders. Nictiz, als tijdelijk stelselbeheerder, geeft hier invulling aan met adviezen over samenhang binnen het stelsel van standaarden, over architectuur en richtinggevende keuzes voor een duurzaam gezondheidsinformatiestelsel. Afgelopen jaar hebben wij samen met het ministerie van VWS, Zorgverzekeraars Nederland en VZVZ de Nationale visie en strategie voor een gezondheidsinformatiestelsel opgesteld. Deze visie wordt de komende jaren de onderlegger voor het inrichten van een informatiestelsel, dat nationaal aansluit (Wet Elektronische gegevensuitwisseling in de zorg, Integraal Zorg Akkoord) en internationaal (European Health Data Space). Databeschikbaarheid betekent dat de generieke bouwstenen zoals zorginformatiebouwstenen, API’s en technische profielen belangrijker worden. Databeschikbaarheid betekent dat samenhang en interoperabiliteit cross-sectoraal prominent op de agenda van Nictiz staan en dat wij werken aan nationale producten zoals de nationale bibliotheek van ICT-zorgstandaarden, nationaal releasebeleid en het nationaal test- en validatiecentrum.
Dit doen wij niet alleen maar altijd met anderen. Met vele samenwerkingspartners: zorgaanbieders, patiëntenorganisaties, leveranciers en nationale kennis- en veldpartijen. Ik dank hen voor de constructieve samenwerking en het vertrouwen in Nictiz.
Als de Nederlandse autoriteit voor digitale informatievoorziening in de zorg is het onze ambitie het totale kennisniveau over digitale zorginformatievoorziening in Nederland naar een hoger plan te tillen. Dat doen wij bijvoorbeeld door onze Nictiz Academie in te zetten en rapporten en whitepapers te publiceren. Maar zeker ook door deel te nemen aan diverse congressen, kennissessies en andere bijeenkomsten, nationaal en internationaal. Ons internationale netwerk gebruiken wij om te komen tot internationale standaardisatie van informatie-uitwisseling maar ook om te leren en over te nemen van andere landen.
In 2023 gaan wij door met het verder richting en invulling geven aan het gezondheidsinformatiestelsel: van aannemer naar architect.
Leonique Niessen
Directeur-bestuurder Nictiz
Raad van Toezicht
Er is een momentum voor de digitale informatievoorziening in de zorg. De Wegiz, het Integraal Zorg Akkoord en het regeerakkoord geven alle drie uiting aan het belang van digitalisering. In het coalitieakkoord staat substantieel geld gereserveerd om dit mogelijk te maken en de European Health Data Space zorgt vanuit Europa voor druk op internationale standaardisatie.
Nictiz staat daarvoor goed gepositioneerd. Vragen en verwachtingen aan de organisatie zien wij veranderen. Meer richtinggevend advies, formeel stelselbeheer en de transitie naar meer generieke standaarden, die de basis moeten vormen van de gewenste databeschikbaarheid. De Nationale visie en strategie, waar Nictiz een van de grondleggers van is, wordt richtinggevend voor de inrichting van een duurzaam gezondheidsinformatiestelsel.
In 2022 is door Nictiz hard gewerkt om de stelselhouder VWS en zorgpartijen te adviseren. Ook het ontwikkelen van samenhangende standaarden voor informatievoorziening blijft een belangrijke kern van Nictiz. Een nieuw onderdeel is het stelselbeheer: hier adviseert Nictiz formeel VWS over de inrichting van het stelsel van standaarden. Bij al deze activiteiten weegt een productieve samenwerking met de relevante partijen zwaar voor Nictiz.
De organisatie groeide. Er staat inmiddels een stevige organisatie die goed in staat is om de uitdagingen van de komende jaren adequaat te ondersteunen. De Raad van Toezicht heeft met vreugde het forse tempo gevolgd waarin de organisatie zich ontwikkelt. Ze gaat ervan uit, dat Nictiz ook de komende jaren in staat is adequaat een bijdrage te leveren aan de digitale informatievoorziening in de zorg en dat zij in staat is mee te bewegen met de veranderende organisatorische en bestuurlijke constellaties waarin dat geschiedt.
Prof. dr. P. van Lieshout
voorzitter Raad van Toezicht
De Raad van Toezicht gedurende 2022 bestond uit 5 leden:
Peter van Lieshout (voorzitter)
Zelfstandig gevestigd bestuursadviseur, Hoogleraar Theorie van de Zorg aan de Universiteit Utrecht en voormalig directeur-generaal gezondheidszorg bij het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport;
Hanny Kemna
IT auditor, adviseur en bestuurder, voormalig partner EY;
Maarten Klomp
Huisarts, bestuurder en toezichthouder in de zorg;
Marlies van Elst
Voormalig COO ING Polen en ING België, lid van het managementteam Operations & IT van ING Groep;
Mirjam van Velthuizen – Lormans
Lid Raad van Bestuur ProRail.