EHDS in beweging: wat 2024 bracht en wat 2025 brengt
De European Health Data Space (EHDS) verordening is een ambitieuze stap naar een beter verbonden gezondheidszorgsysteem binnen Europa. In 2024 zijn belangrijke stappen gezet om de implementatie van EHDS dichterbij te brengen. Nictiz speelde hierin een belangrijke rol door expertise te leveren en standaarden te ontwikkelen die aansluiten bij de Europese richtlijnen. We blikken terug op de belangrijkste ontwikkelingen in 2024 en kijken vooruit naar 2025.
EHDS en de rol van Nictiz in 2024
EHDS richt zich op twee hoofddoelen: het verbeteren van de beschikbaarheid van gezondheidsgegevens voor directe zorg (primair gebruik) en het faciliteren van hergebruik van deze gegevens voor onderzoek, beleid en innovatie (secundair gebruik). In 2024 werkte Nictiz nauw samen met het Ministerie van VWS en andere partners om te zorgen dat de Nederlandse standaarden en systemen goed aansluiten op de Europese ontwikkelingen.
Europese samenwerking en standaarden in 2024
In 2024 werd hard gewerkt aan uniforme uitwisselingsstandaarden en aan specificaties voor meervoudig gebruik, zodat gezondheidsgegevens veilig en correct kunnen worden gedeeld tussen Europese landen. Nederland droeg bij aan de ontwikkeling van het European Electronic Health Record Exchange Format (EEHRxF), dat functionele en technische specificaties vastlegt voor gegevensuitwisseling. Dit formaat wordt al ingezet voor toepassingen als de European Patient Summary (EPS) en ePrescription/eDispensation.
Daarnaast droeg Nictiz bij aan het Extended EHR (Xt-EHR) project. Dit richt zich op het opzetten van de eisen voor EPD-systemen voor de zes geprioriteerde categorieën onder de EHDS: patiëntsamenvatting, elektronisch voorschrijven en verstrekken, medische test resultaten, medische beelden en verslagen ontslagbrieven. Dit is belangrijk om ervoor te zorgen dat zorgverleners en patiënten in de toekomst eenvoudig toegang hebben tot medische gegevens, ongeacht waar in de EU deze zich bevinden.
Nictiz droeg ook bij aan het Europese project TEHDAS, dat zich richt op vereisten rond meervoudig gebruik van gegevens, Daarnaast werkte Nictiz mee aan het beschikbaar kunnen stellen van een Nederlandse patientsamenvatting aan andere EU-landen binnen het programma Piezo. In 2024 zijn veel van de randvoorwaarden opgezet, samen met de programma-partners.
UNICOM: afronding in 2024
Een mijlpaal in 2024 was de afronding van het UNICOM-project. Dit project versnelde de implementatie van de IDMP-standaarden (Identification of Medicinal Products), waardoor geneesmiddelen binnen Europa op een uniforme manier kunnen worden herkend, los van taal en land. Dankzij IDMP kunnen patiënten in een ander EU-land gemakkelijker hun vertrouwde medicatie verkrijgen.
Nictiz speelde binnen UNICOM een coördinerende rol en werkte samen met standaardisatie-organisaties en andere Europese partners. Samen zorgde men ervoor dat IDMP is ingebed in bestaande standaarden van bijvoorbeeld HL7 en SNOMED CT. De succesvolle afronding van UNICOM in 2024 betekent een grote vooruitgang in de weg naar meer medicatieveiligheid en interoperabiliteit binnen EHDS.
Mijlpalen 2024
In 2024 droegen we actief bij aan de voorbereiding op de European Health Data Space (EHDS). We informeerden het zorgveld via presentaties en stakeholderoverleggen, en namen deel aan de eerste Europese pilots om EHDS-functionaliteiten te testen. Ook ondersteunden we de ontwikkeling van nieuwe richtlijnen voor gegevensuitwisseling (EEHRxF) en werkten we mee aan handleidingen voor EPD-systemen (Xt-EHR).
Daarnaast verstuurde Nederland voor het eerst een EU Patient Summary via het Piezo-programma, en werd het project UNICOM succesvol afgerond met afspraken over IDMP-standaarden. Samen met partners als VWS, NEN en ZiN werkten we aan een goede afstemming tussen nationale en Europese ontwikkelingen.
Vooruitblik naar 2025
In 2025 zal de voorbereiding van Nederland op de EHDS verder vorm krijgen. De inwerkingtreding van de wetgeving betekent dat zorginstellingen en ICT-leveranciers zich moeten voorbereiden op de invoering van nieuwe Europese, gebaseerd op internationale standaarden en regelgeving. Nederland zal hierin blijven samenwerken met Europese partners om een soepele overgang te waarborgen.
Daarnaast zal Nictiz blijven werken aan de projecten Xt-EHR en TEHDAS2, zodat de Nederlandse wensen en eisen zo veel mogelijk meekomen in de nieuwe Europese digitale gezondheidsruimte. Ook zal Nictiz blijven bijdragen aan de Europese overleggen om de Nederlandse inbreng te borgen én bijdragen aan de duiding voor Nederland.
Met de afronding van belangrijke projecten in 2024 en de vooruitzichten voor 2025, is Nederland goed op weg om een sterke rol te spelen binnen de European Health Data Space. Nictiz blijft actief betrokken en informeert zorgverleners en ICT-partijen over de laatste ontwikkelingen. Samen bouwen we aan een Europese gezondheidsruimte waarin gegevensuitwisseling veilig en effectief is, met als uiteindelijk doel betere zorg voor alle Europeanen.