Betrouwbare en functionele toegang tot digitale zorg komt dichterbij
Betrouwbare toegang tot digitale zorg past bij zorg van vandaag en morgen. Uiteindelijk willen Nederland en Europa dat iedere patiënt en iedere zorgprofessional betrouwbare digitale zorgpaden kunnen bewandelen. Op de weg daarnaartoe heeft het programma Digitale toegang in 2024 veel werk verzet. Een voorbeeld daarvan is een verkenning naar hoe een Europese ID-wallet is in te zetten voor toegang tot gezondheidsinformatie. Zo komt betrouwbare toegang tot digitale zorgpaden steeds dichterbij.
Binnen het programma Digitale toegang stonden in 2024 vooral de functionele oplossingen centraal: bruikbaar in de zorgpraktijk en flexibel in de aansluiting op zorgprocessen. Het programma werkte aan vier grote onderwerpen:
- de toegangverleningservice of TVS
- digitaal ouderlijk gezag
- een inlogstelsel voor zorgprofessionals of Dezi
- de eIDAS-verordening met als belofte een Europese ID-wallet.
Voor verdieping lees: Publicatie Transitie digitale toegang in de zorg
Toegangverleningservice of TVS
In 2023 trad de Wet digitale overheid (Wdo) in werking. Sindsdien stellen meer zorgaanbieders hogere betrouwbaarheidseisen aan het inloggen op hun digitale dienstverlening. Zo stimuleren zij patiënten in te loggen met in ieder geval de DigiD-app en een ID-check.
De Toegangverleningservice of TVS is een service voor zorgaanbieders. De TVS ontzorgt hen 24/7 voor de toegang tot hun digitale dienstverlening. De Toegangverleningservice doet dit door alle inlogmiddelen te erkennen die de Wet digitale overheid heeft goedgekeurd. De TVS wordt in Nederland ook voorbereid op gebruik als generieke toegangsvoorziening.
Lees hoe Revalidatie Friesland en het Radboud UMC de TVS omarmden in een artikel in ICT&health en lees de interactie daarover op LinkedIn.
Voor sommige patiënten blijft het ingewikkeld of zelfs onmogelijk om betrouwbaar digitaal in te loggen. Voor de overheid, het zorgveld en de maatschappij samen ligt er een taak om deze mensen wel toegang te geven tot digitale zorg. Om hieraan bij te dragen startte Nictiz in 2024 een verkennende samenwerking met het Ministerie van VWS en partijen uit het zorgveld.
Tijdens het ICT&health congres in januari 2025 was er aandacht voor Digitaal mee in de zorg. Een project waarin patiënten digitale zorg zo ontwerpen, dat iedereen kan meedoen. Nictiz werkt hiervoor samen met diverse universitair medische centra.
Partijen die betrokken zijn bij Digitaal mee in de zorg.
Digitaal ouderlijk gezag
Digitale vertegenwoordiging is nodig om de zorg digitaal voor iedereen toegankelijk te houden. Iemand via DigiD vrijwillig machtigen is al mogelijk. Nu kijkt de zorg uit naar de mogelijkheid dat ouders betrouwbaar kunnen inloggen om gezondheidsgegevens van hun kind in te zien: een voorziening voor ouderlijk gezag. Nictiz presenteerde in 2024 diverse plannen om ouderlijk gezag technisch en functioneel te realiseren. Ze doet dit samen met ICT-leveranciers en zorgpartijen.
Lees hoe het Maastricht UMC+ zijn dienstverlening blijft verbeteren.
Lees meer over het optimaliseren van ouderlijke toegang tot online dossiers.
Een Europese ID-wallet
Een ID-wallet is een app. Met deze app kun je je identificeren, kun je ondertekenen en kun je zogenaamde attributen uitwisselen. Attributen zijn in de wallet opgeslagen data of verifieerbare gegevenssetjes. Voorbeelden daarvan zijn je naam, je geboortedatum of bijvoorbeeld medische gegevens zoals je patiëntsamenvatting. Via de ID-wallet kun je je digitale persoonsgegevens veilig opslaan en gebruiken.
Een ID-wallet biedt mogelijkheden voor digitale toegang en uitwisseling tot medische informatie, concludeerden Nictiz en het ministerie van VWS. Een Europese ID-wallet maakt digitale toegang voor professionals en patiënten concreet. Zo kunnen patiënten hun European Health Insurance Card (EHIC) of digitaal recept meedragen in een wallet. Ook voor zorgprofessionals biedt de ID-wallet mogelijkheden. Daarin kunnen zij bijvoorbeeld hun zorgidentiteit opslaan.
De in 2024 aangenomen herziene eIDAS-verordening schept een raamwerk voor de Europese ID-wallet die een Europese digitale identiteit voor burgers regelt.
Lees over de impact van via je ID-wallet beschikbare gezondheidsgegevens.
Dezi of De Zorgidentiteit
Dezi of De Zorgidentiteit is het nieuwe inlogstelsel voor zorgprofessionals dat in 2024 werd geïntroduceerd. Met Dezi kan een zorgverlener op elk systeem, op iedere werkplek en met verschillende middelen veilig en betrouwbaar inloggen. Dit inlogstelsel beschermt medische informatie en biedt zorgprofessionals de optie om in te loggen met een middel dat aansluit bij de eigen werkwijze en voorkeur. Deze keuzevrijheid geeft de zorgprofessional regie.
Lees de digitale handreiking met relevante informatie over wetgeving, implementatie en ervaringen uit de praktijk.
Lees meer over de totstandkoming van de Wet digitale identificatie en authenticatie in de zorg (Diaz).
Digitale toegang in de zorg op LinkedIn.
Video Veilig bij mijn zorggegevens.