Hanneke Landman
Hanneke Landman is senior beleidsmedewerker op het domein Digitale Toegang bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), dat verantwoordelijk is voor de realisatie van het Stelsel Toegang. In gesprek met Nictiz vertelt zij over het belang van implementatiekracht, wat zij terugziet in het zorgveld.
“Het gaat er niet om dat we als overheid voorzieningen maken, maar dat iedereen gebruik kan maken van betrouwbare digitale overheidsdienstverlening.”
Waarderen wat er al is
Het ministerie van BZK is verantwoordelijk voor het realiseren van de digitale toegangsvoorzieningen. De impact die ik wil maken met beleid vanuit mijn rol, is niet alleen voor de zorg maar voor alle publieke dienstverleners. We zijn het al gewend om digitaal zaken te doen met de overheid, burgers verwachten dat ook van ons. Dat laten we zien met de vertrouwde dienstverlening van DigiD, dat nu al 20 jaar operatief is met een hele hoge performance. Dat vinden we heel vanzelfsprekend. Voor vrijwillig machtigen hebben we DigiD machtigen. Hierop kunnen we voortbouwen. Het waarderen van wat er al is zie ik als basis om de digitale toegangsvoorzieningen de komende jaren te optimaliseren en uit te breiden.
Burgers centraal
Mijn ambitie daarin is om niet alleen goed functionerende voorzieningen te maken, maar om ervoor te zorgen dat iedereen hiermee gemakkelijk zaken kan doen met de overheid en zorgsector. Voor de groep kwetsbare personen in de samenleving wil je betrouwbaar kunnen vaststellen dat iemand bevoegd is om namens deze groep te handelen. Als overheid willen we voorkomen dat je bijvoorbeeld afhankelijk bent van het afgeven van je DigiD om toegang te krijgen tot publieke dienstverlening.
Je DigiD is strikt persoonlijk en je wilt ten alle tijden kunnen herleiden wie toegang heeft gehad tot een persoonlijke digitale omgeving, zeker in de zorg waar het gaat om gevoelige medische informatie. Als het gaat om mensen die handelingsonbekwaam zijn verklaard of bijvoorbeeld kinderen, wil je extra zorgvuldig zijn.
Register als basis voor digitale vertegenwoordiging
In het bijzonder zie ik daarom het faciliteren van betrouwbare voorzieningen voor wettelijke vertegenwoordigers als een grote verantwoordelijkheid. Zo heeft de Rechtspraak in de afgelopen jaren een Wettelijk Vertegenwoordigingsregister opgebouwd met daarin bewindvoerders, curatoren en mentoren en de personen die zij vertegenwoordigen. Dit register wordt gebruikt bij de controle of de vertegenwoordiging digitale toegang mag krijgen namens de persoon die zij vertegenwoordigen. Het register wordt bijgewerkt als de rechter een nieuwe of andere vertegenwoordiger aanwijst of de vertegenwoordiging beëindigd. Met het ministerie van Justitie en Veiligheid zijn we nog steeds bezig om afleidingsregels te perfectioneren voor de gezagsmodule om in nog meer gevallen het ouderlijk gezag voor kinderen te kunnen vaststellen. Zonder goede broninformatie kun je deze ook niet ontsluiten voor de dienstverleners.
Stelsel Toegang
Hoewel de burger centraal staat en we dienstverleners willen ontzorgen, moeten we ons blijven realiseren dat het bouwen van goede en betrouwbare voorzieningen complex is en langzaam gaat. Het belangrijkste is dat de voorzieningen voor digitale toegang zijn aangepast op de hele keten van publieke dienstverlening. Dat betekent dat alle dienstverleners er makkelijk op kunnen aansluiten en dat bestaande systemen erop kunnen worden aangepast. In het najaar komen we met gedetailleerde planning voor de komst van deze voorzieningen die vallen onder het Stelsel Toegang. Voor de zorg is er al de routeringsdienst TVS, waarachter op dit moment al DigiD en DigiD Machtigen beschikbaar zijn. Met de planning voor het Stelsel Toegang in het najaar hoop ik ook meer duidelijkheid te kunnen verschaffen over de Bevoegdheidsverklaringsdienst waar straks ook ouderlijke gezag en curator- en mentorschap mee ontsloten kan worden in de zorgsector.
Belang van pilot MUMC+
Als beleidsmedewerker ben ik me er ook van bewust dat onze opdracht niet klaar is zodra de voorzieningen klaar zijn. Dan komt namelijk de implementatiefase bij dienstverleners waarna we echt het verschil kunnen maken voor burgers. Daar wil ik juist aan de tekentafel al oog voor hebben en zie hierin een belangrijke rol voor de zorg die voorop loopt met de digitale toegang. Een mooi praktijkvoorbeeld waar ik bij betrokken ben vanuit mijn rol, is de pilot ‘Ouderlijk Gezag’ in het Maastricht UMC+. Om de voorzieningen voor vertegenwoordiging te realiseren, wil ik de komende periode lessen blijven opdoen uit deze pilot. Met de plannen voor het Stelsel Toegang, waardeer ik ook hierin weer wat er al is: namelijk dat er veel implementatiekracht zit in de zorg. Daarom wil ik de komende periode blijven optrekken met Nictiz en VWS om te kijken hoe we de keten nu al dusdanig kunnen betrekken dat zorginstellingen meteen kunnen aansluiten zodra de voorzieningen klaar zijn voor gebruik en de burger er gelijk profijt van heeft.
Wil je weten waar de implementatiekansen liggen voor jouw zorgorganisatie? Neem een kijkje op Amigo!
Bekijk meer verhalen uit de zorg:
