De eHealth-monitor 2017 van Nictiz en het NIVEL is uit. Vijf jaar na de eerste monitor krijgen we een steeds beter beeld van de uitdagingen én de kansen die e-health biedt. Uit de monitor van dit jaar blijkt dat er veel kansen zijn voor e-health. Bewust keuzes maken over het waarom en voor wie is essentieel voor zinvol gebruik van e-health.
E-health is het gebruik van technologie om de gezondheid en de gezondheidszorg te ondersteunen of te verbeteren. E-health wordt bijvoorbeeld ingezet ter verbetering van medicatieveiligheid of het stimuleren van zelfredzaamheid van patiënten. Het kan de patiënt zelf grip geven op zijn behandeling of zorgproces. Toch geven zorggebruikers en zorgverleners geregeld aan niet te weten óf ze e-health willen inzetten of gebruiken. Dit hoeft geen probleem te zijn: de mate waarin zorggebruikers en zorgverleners baat hebben bij een toepassing kan verschillen.
‘Om de opschaling van zinvolle e-health te stimuleren zou de focus meer moeten liggen op het bevorderen van gebruik daar waar e-health toegevoegde waarde biedt,” concludeert Lies van Gennip, directeur Nictiz op basis van de eHealth-monitor 2017.’
Kansen voor e-health
Uit de resultaten van de eHealth-monitor 2017 komen verschillende voorbeelden naar voren waarbij e-health relevant is voor zorggebruikers en zorgverleners. In het geval van online inzage ervaren chronisch zieken voordelen, zoals sneller inzicht in eigen medicatiegegevens en meer betrokkenheid bij de behandeling. Bij de verpleegkundigen en verzorgenden in de ouderenzorg vindt meer dan de helft gebruik van een digitale toepassing voor het uitvoeren van de dubbele medicatiecontrole noodzakelijk. Hierdoor is het voor een tweede zorgverlener mogelijk om op afstand te controleren of de juiste (dosering van) medicatie wordt toegediend bij een zorggebruiker. Op dit moment geeft slechts 23% van de verpleegkundigen aan dat controles digitaal worden uitgevoerd.
Nog een voorbeeld waaruit de bereidheid voor digitale oplossingen blijkt is dat 49% van de medisch specialisten graag een overzicht van de medicatiegegevens wil ontvangen van de apotheek wanneer een patiënt wordt opgenomen. Daarnaast liggen er kansen voor het gebruik van onder andere telemonitoring, het op afstand monitoren van een patiënt door een zorgverlener: 48% van de huisartsen wil hier gebruik van maken bij patiënten met diabetes, maar heeft hier nog geen concrete plannen voor.
‘Roland Friele, adjunct-directeur NIVEL: “Om van e-health een succes te maken, is het nodig om te bepalen waarom je het wil gebruiken en is aandacht nodig voor de implementatie ervan. E-health wordt dan een onderdeel van het zorgproces en zorgverleners kunnen samenwerken om optimaal gebruik te maken van elkaars kennis en kunde.’
Handvatten om kansen te benutten
Om doelmatig gebruik van e-health te stimuleren, doen Nictiz en het NIVEL een aantal aanbevelingen.
- Zorgaanbieders kunnen helpen nut en noodzaak te verhelderen voor patiënten, zodat duidelijk is waarom e-health wordt ingezet, voor wie, met wie en op welk moment (formuleer visie en maak keuzes).
- Overheid en ICT-leveranciers kunnen nog meer inzetten op het verbeteren van digitale gegevensuitwisseling en dubbele medicatiecontrole, zodat patiëntgegevens altijd beschikbaar en up-to-date zijn.
- Opleidingsinstituten kunnen studenten ervaring laten opdoen met e-health en het onderdeel van de geboden opleiding maken.
- Software-ontwikkelaars en zorgaanbieders kunnen zorgen dat eindgebruikers betrokken worden bij de ontwikkeling van e-health, maar ook voor goede ondersteuning bij het gebruik ervan.
- Beroepsverenigingen kunnen zorgverleners ondersteunen en zorgen dat zij op de hoogte zijn van de mogelijkheden van e-health, maar ook dat regels, werkwijzen en richtlijnen helder zijn.
- Onderzoeksinstituten kunnen wetenschappelijk onderzoek naar goede en slechte voorbeelden van e-health doen om zich te krijgen op de succesfactoren en belemmerende factoren bij het gebruik van e-health.
De vijfde editie van de eHealth-monitor van Nictiz en het NIVEL wordt op donderdag 23 november aangeboden aan ministerie van VWS. Erik Gerritsen, secretaris-generaal van het ministerie van VWS, neemt het rapport in ontvangst.