Bob van Os, programmamanager digitale toegang bij Nictiz, nodigt in deze reeks verschillende experts uit om een gastcolumn te schrijven over relevante thema’s binnen het domein veilige, digitale toegang in de zorg. Met de herziening van de Europese eIDAS-verordening komen er binnen afzienbare tijd ID-wallets beschikbaar voor burgers binnen Europa. Dit heeft ook invloed op de manier waarop patiënten en zorgprofessionals digitale toegang tot medische data hebben. Binnen het Ministerie van BZK is men bezig met de realisatie van het raamwerk voor deze Europese Digitale identiteit en ID-wallets. De gastcolumn van deze maand is geschreven door Ronald van der Let, programmamanager EDI-stelsel NL.
Je identiteit in een digitale wallet
In opdracht van het ministerie van BZK werkt het programma EDI-stelsel NL, samen met publieke en private partners, aan het Raamwerk voor Europese Digitale Identiteit en ID-wallets. Ronald van der Let, programmamanager EDI-stelsel NL, vertelt er graag meer over en nodigt zorgorganisaties binnen het Nictiz-netwerk uit om actief mee te doen in de EDI-community.
Mensen regelen steeds meer zaken online: producten kopen, afspraken maken, formulieren invullen en documenten aanvragen. Zowel met overheidsorganisaties als met private dienstverleners. Bij het regelen van zaken is het regelmatig nodig dat je je moet identificeren, persoonsgegevens moet delen of een handtekening moet zetten. Dit moet ook digitaal op een simpele, betrouwbare, veilige en toegankelijke manier kunnen. Maar dat is nog niet altijd het geval. Regie hebben op het digitale leven is één van de kernwaarden in de Werkagenda Waardengedreven Digitaliseren, waarin staatssecratris van Huffelen als coördinerend bewindspersoon de acties op het gebied van digitalisering heeft samengebracht. Regie als waarde gaat erover dat burgers en ondernemers de gegevens die de overheid over hen heeft moeten kunnen inzien, ophalen en waar nodig laten corrigeren. Bovendien moeten ze gegevens op een makkelijke manier kunnen delen als ze dat willen.
ID-wallets als middel voor regie
Een van de middelen om regie uit te kunnen oefenen op je digitale leven is met behulp van een ID-wallet; een app op je telefoon waarmee je kunt inloggen, bewijzen kunt delen en digitale handtekeningen kunt zetten. Dit is een ontwikkeling waar vanuit Nederland al langer aan gewerkt werd. En dit is in een versnelling gekomen doordat in Europees verband besloten is om de eIDAS-verordening (bekend van DigiD en eHerkenning) te herzien. eIDAS staat in het Nederlands voor Elektronische identiteiten en vertrouwensdiensten. Het regelt wederzijdse erkenning, waardoor je met DigiD kan inloggen bij overheidsorganisaties van andere EU-lidstaten. Ook stelt de verordening eisen aan de kwaliteit van vertrouwensdiensten, zoals elektronische handtekeningen.
Foto: Ronald van der Let
programmamanager EDI-stelsel NL
Uit een evaluatie bleek de verordening niet meer aan de behoeften te voldoen. Zo bleek onder andere dat in de private sector ook behoefte is aan betrouwbaar inloggen, waar eIDAS op dit moment alleen inloggen in de publieke sector regelt. Daarnaast bleek er behoefte aan regie kunnen voeren over je eigen gegevens en dat er in dit domein marktdominantie dreigt van techgiganten. Om deze redenen heeft de Europese Commissie een herziening van deze verordening aangekondigd in 2021, onder de noemer Europees Raamwerk voor Digitale Identiteit. Recent heeft het beleidsteam een technische briefing verzorgd voor de Tweede Kamercommissie Digitale Zaken. Als je geïnteresseerd bent, dan is deze terug te kijken.
eIDAS 2.0
De herziene eIDAS-verordening gaat de basis vormen voor een Europees Raamwerk voor Digitale Identiteit. Het gaat er daarbij om dat elke lidstaat minimaal één ID-wallet voor hun burgers en ondernemers erkent, die vervolgens interoperabel is in EU-verband. Dit betekent dat Nederlandse gebruikers met hun ID-wallet in andere lidstaten terecht kunnen en Europeanen met hun ID-wallets in Nederland. Vanuit BZK wordt via het programma EDI-stelsel NL, in een open proces en samen met publieke en private belanghebbenden, gewerkt aan het Nederlandse deel van dit raamwerk (het EDI-stelsel NL). Hierbij hoort tevens een veilige, privacy-vriendelijke en betrouwbare ID-wallet, waarmee burgers en bedrijven -als zij dat wensen- digitaal hun persoons- en bedrijfsgegevens kunnen delen en elektronische vertrouwensdiensten, zoals een digitale handtekening, kunnen gebruiken in Nederland en in andere landen van de Europese Unie. Deze NL ID-wallet wordt open source ontwikkeld.
Publiek en privaat samenwerken
Dit dossier is een coproductie van heel Nederland. De herziene eIDAS-verordening zorgt ervoor dat het gebruik van de ID-wallet voor burgers en ondernemers vrijwillig is, maar geeft tegelijkertijd wel implementatieverplichtingen voor publieke en private dienstverleners. Via onze open aanpak zijn er gelukkig al veel organisaties die hun weg naar ons weten te vinden. Ook de zorg digitaliseert binnen Nederland en de EU. Voorbeelden van toepassingen die worden genoemd zijn: inloggen/identificeren, beroepskwalificaties checken en de EHIC. En de zorgsector praat mee over hoe het EDI-Stelsel NL verder vorm krijgt: via ‘sectorale’ vertegenwoordiging door het Ministerie van VWS en Nictiz in wat wij noemen het ‘Maatschappelijk Overleg Digitale Identiteit’.
Voor meer informatie over Europese ontwikkelingen met betrekking tot digitale toegang? Kijk op Amigo! of stuur een e-mail naar e-id@nictiz.nl. Voor meer informatie over het programma van BZK, kijk op edi.pleio.nl.