Samen voorbereiden op de EHDS
Deze zomer ga ik samen met mijn partner genieten van een heerlijke motorvakantie in Noorwegen. Indrukwekkende fjorden, bochtige wegen en de iconische Atlantic Road. Ieder op onze eigen motor. (Voor de liefhebbers: een Honda NC 750 en een Suzuki V-strom 650.) Eén van de belangrijkste voorbereidingen als we samen op pad gaan, is het synchroniseren van onze navigatiesystemen. Die van mijn partner staat in het Engels, die van mij in het Nederlands. Hebben we allebei dezelfde update gedaan? Staat exact hetzelfde adres voor ons volgende stoppunt ingepland? Als de één dan wat sneller gaat, komen we toch altijd samen op hetzelfde punt uit.
Diezelfde soort voorbereidingen tref ik in mijn werk als adviseur op het gebied van de European Health Data Space (EHDS): het voorstel van de Europese Commissie om snel en gemakkelijk medische gegevens te kunnen uitwisselen en burgers toegang te geven tot hun gezondheidsdata. Zijn de data-elementen van de domeinen voor gegevensuitwisselingen in de EHDS, synchroon met de geprioriteerde usecases van de Wegiz? En hoe kunnen we de juiste voorbereiding treffen zodat we op hetzelfde punt uitkomen?
Wegiz versus EHDS
De Wet Elektronische gegevensuitwisseling in de Zorg (Wegiz) is sinds 1 juli jl. van kracht en stelt verplicht dat gegevensuitwisseling tussen zorgverleners in sommige gevallen digitaal moet verlopen. Dit zodat de juiste gegevens van de patiënt tussen zorgverleners beschikbaar zijn om goede zorg te leveren. De Wegiz loopt voor op de EHDS. We willen er daarom voor zorgen dat de specificaties van de informatie-elementen in de uitwisselingen van de Wegiz aansluiten bij die van de EHDS. Is zo’n synchronisatie mogelijk? Kunnen we dezelfde route nemen, waarbij het systeem de vertaling doet naar de eindgebruiker? Dat is wat we bij Nictiz momenteel analyseren. Wij maken fit-gap-analyses tussen de geprioriteerde usecases van de Wegiz en de domeinen van de EHDS.
De concept verordening van de EHDS is gepubliceerd in mei 2022. Inmiddels zijn er het afgelopen jaar vele raadwerkgroepen geweest om te onderhandelen over de EHDS. Dit leidt onder andere tot mogelijke aanpassingen op het gebied van certificering van EPD-systemen die plaatsvinden onder de EHDS. Nictiz heeft daarover advies uitgebracht aan VWS. Daarin geven we handvatten voor hoe de systematiek van certificering onder de EHDS meer in lijn kan worden gebracht met de certificering zoals dat via de Wegiz gebeurd. Dit advies is meegenomen in de EHDS-onderhandelingen in Brussel.
Gegevens aanleveren en ontvangen
De eerste gegevensuitwisselingen die verplicht worden gesteld via de EHDS zijn de European Patient Summary (EU PS) en ePresciption/eDispensation. Dit betekent dat Nederland de gegevens van deze uitwisselingen moet kunnen aanleveren aan zorgverleners in een ander land wanneer zij om een patiëntsamenvatting of medicatiegegevens vragen. Het aanleveren wordt al voorbereid via het project PIEZO . Uiteraard met toestemming van de patiënt. Ook moeten wij die gegevens uit een ander land kunnen opvragen en dat kunnen we gelukkig al voor de patiëntsamenvatting.
Het liefst wil je dat de specificaties van deze gegevens in lijn liggen met de specificaties van de onderdelen die de Wegiz verplicht stelt. Zoals gezegd is de Wegiz al van kracht en vanaf medio 2025 is het digitaal uitwisselen van de Basisgegevensset Zorg (BgZ) verplicht. We moeten zorgen dat de onderdelen uit de BgZ en de EU PS zoveel mogelijk met elkaar in sync zijn. Daarmee voorkomen we dat je extra data-elementen in het EPD-systeem moet registeren voor de EU PS wanneer de EHDS verplicht wordt.
Wat Nictiz doet
Daarom voeren we de fit-gap-analyses uit: in hoeverre komen de specificaties van de data- elementen van de EU PS en de BgZ overeen? En kunnen ze helemaal overeenkomen? Hetzelfde doen we voor de andere gegevensuitwisselingen van de Wegiz die raakvlak hebben met de EHDS-domeinen: Medicatie, eOverdracht en Beeldbeschikbaarheid. En dat is belangrijk, want met het in kaart hebben van de verschillen kunnen we tijdig oplossingsrichtingen vast stellen. Enerzijds hebben we inzichtelijk wanneer wij in Nederland iets moeten aanpassen. Anderzijds kunnen we tijdig invloed uitoefenen in Europa voor aanpassingen via strategische inzet in Europese werkgroepen. We kijken hierbij niet alleen naar data-elementen (de informatielaag uit het Nictiz-lagenmodel), maar ook naar andere randvoorwaarden, zoals generieke functies en infrastructuur.
Dat bijsturen doen we niet alleen, maar samen. In september start er een nieuw Europees project in voorbereiding op de EHDS. Nictiz is taakleider van het verder uitwerken van de specificaties voor beelduitwisselingen in Europa, inclusief beeldverslag. Ook zijn we nauw betrokken in het opstellen van de specificaties van ziekenhuisontslagbrieven. Door hier onze Nederlandse stem te laten horen én aan het stuur te zitten, zorgen we ervoor dat de specificaties uit Europa en Nederland zoveel mogelijk synchroon lopen. Voor de specificaties op het gebied van beelduitwisseling en ziekenhuisontslagbrieven is een eerste publieke consultatieronde gestart. Uiteraard benaderen we hier de relevante stakeholders voor hun inbreng. Want we hebben elkaar nodig om de synchronisatie te realiseren en tot een succes te maken.
Wil je meedenken over hoe de Europese gegevensuitwisselingen het beste ingevuld kunnen worden? Geef je dan op voor de openbare consultatie via onderstaand contactformulier.
Contactformulier - Internationaal
Stuur je vraag of bericht en we nemen zo snel mogelijk contact met je op.