Interoperabiliteit zorgt voor betere gezondheid

Beluister de aflevering

De aflevering is ook te beluisteren in: Spotify, Apple iTunes, Pocket Casts en Google Podcasts.

Blog

Interoperabiliteit zorgt voor betere gezondheid

Landelijke samenwerking en afspraken noodzakelijk voor versnelling

Om interoperabiliteit te realiseren is standaardisatie noodzakelijk. Voor standaardisatie moeten partijen samenwerken. Want alleen ga je sneller, maar samen kom je verder. Standaardisatie is als concept niet moeilijk, het is complex om het landelijk werkend te krijgen. Door het omarmen van de complexiteit, vinden we de oplossing voor de versnelling naar landelijke interoperabiliteit.

Doel van standaardisatie is interoperabiliteit: het laten stromen van data tussen systemen en organisaties. Standaardisatie gaat over eenheid van taal, techniek en toepassing. En dat betekent dat in het veld tussen zorgaanbieders onderling en met de patiënt afspraken moeten worden gemaakt over de te gebruiken taal, techniek en hoe we de standaarden toepassen en gebruiken.

In dat laatste zit misschien nog wel de grootste uitdaging. De zorg ontwikkelt naar regionale netwerkzorg, waarbinnen de patiënt zich beweegt tussen meerdere zorgaanbieders en waar de patiënt regie voert over de eigen zorgdata in zijn PGO (Persoonlijke Gezondheidszorg Omgeving). Afspraken maken is relatief eenvoudig tussen twee organisaties. Afspraken maken in een regionaal zorgnetwerk tussen meerdere zorgverleners en ook nog met de patiënt, is echter complexer. En als we ook landelijk willen uitwisselen wordt het nóg spannender. Er zijn immers vele partijen en regio’s met evenzoveel systemen, processen én belangen. Interoperabiliteit in de zorg is een weg van lange adem, het vraagt om regie en één gezamenlijk doel en marsroute. Koplopers moeten worden aangehaakt en in de uitvoering is samenwerking een vereiste. Soms is daarin het individuele belang ondergeschikt aan het grotere belang. Deze complexiteit moeten we omarmen in plaats van proberen het te simpel te maken. Want eenvoudig is het nu eenmaal niet, vanwege de vele partijen, systemen en belangen.

Het gedeelde doel is eenvoudig: interoperabiliteit is nodig omdat het de kwaliteit en de veiligheid van de zorg ten goede komt. Passende zorg betekent niet alleen digitale zorg waar nodig en gewenst, maar ook de juiste zorg op de juiste plek en waardegedreven zorg. Interoperabiliteit maakt het bijvoorbeeld mogelijk dat jouw medische informatie regionaal, landelijk en internationaal beschikbaar is als dat voor jouw zorg noodzakelijk is. Het verminderen van de registratielast, het voorkomen van (overtyp)fouten en het beschikbaar hebben van de juiste informatie zijn redenen voor hulpverleners om hieraan mee te werken en om hierin te investeren.

Daarnaast biedt databeschikbaarheid de mogelijkheid om de zorg te verbeteren en te innoveren. De ‘lange loop’ van secundair gebruik van data zorgt voor het verbeteren van de zorg, bijvoorbeeld door zorguitkomsten te vergelijken, onderzoek te doen en te komen tot personalized medicine. Het delen van data dus. Voor het verbeteren van de behandeling voor jezelf en voor anderen nu en voor jouw kinderen. In de toekomst. Een groter goed dan jezelf als patiënt. Zo bezien leidt interoperabiliteit  tot betere gezondheid.

Als we interoperabiliteit willen bereiken, dan zullen we met elkaar landelijke verplichtende afspraken over standaardisatie moeten maken. En dit kan niet zonder landelijke regie van het ministerie van VWS en een landelijke marsroute. De marsroute gaat niet alleen over prioriteiten, maar ook over samenhang, en over de aansluiting van de korte termijn- op de lange termijn doelstellingen. Als ieder programma, sector en regio eigen doelstellingen, prioriteiten en route volgt, dan zal het korte termijn succes winnen van het langere termijndoel, namelijk landelijke interoperabiliteit. Het is nu eenmaal zo: alleen ga je sneller, samen kom je verder. Koplopers zijn overigens wel nodig om te overtuigen dat het kan. En daar ligt tegelijkertijd een uitdaging, want de regio of de leveranciers (en dus de investeringen) gaan per definitie harder dan de landelijke samenwerking en afspraken. Door deze complexiteit te begrijpen en te omarmen, vinden we de oplossing voor de versnelling. En dat vraagt om regie, samenwerking, continu leren van de uitvoering en soms iets aanpassen of laten voor het grotere maatschappelijke doel.