In gesprek met Anne-Marthe Kroon van het UMC Utrecht over het verlenen van toegang tot digitale zorg aan álle patiënten
Het UMC Utrecht is koploper op het gebied van digitaal machtigen. Het machtigen van iemand met ouderlijk gezag is voor het UMC Utrecht een relevant onderwerp. Het Wilhelmina Kinderziekenhuis, onderdeel van het UMC Utrecht, bedient namelijk een speciale patiëntengroep als het aankomt op machtigen.
Digitaal zorg verlenen
Anne-Marthe, product owner van het patiëntportaal ‘Mijn UMC Utrecht’, vertelt: ‘We willen zoveel mogelijk patiënten bedienen op afstand. Dankzij e-health toepassingen is er onwijs veel mogelijk. Denk aan een digitaal videoconsult in plaats van een fysieke afspraak in het ziekenhuis.’
Bij het UMC Utrecht kan al heel veel digitaal: zelfs de inschrijving verloopt volledig digitaal. ‘Al willen wij het digitale proces van de identiteitscontrole nog verbeteren’, voegt Anne-Marthe eraan toe. Dat er zo veel digitaal kan, brengt ook een vraagstuk met zich mee. Anne-Marthe: ‘Hoe zorgen we ervoor dat alle patiënten, ook die van het Wilhelmina Kinderziekenhuis, onze online diensten op een veilige en betrouwbare manier kunnen afnemen?’
Het inregelen van de machtiging
Het UMC Utrecht startte het proces om via een routeringsvoorziening (TVS) te koppelen zodat het machtigen van wilsbekwame én wilsonbekwame patiënten ingeregeld kan worden. Een grote wens gaat in vervulling als ook wilsbekwame patiënten met deze voorziening een digitale machtiging kunnen afgeven aan een derde. Daardoor kan de gemachtigde namens de patiënt online zaken regelen of zorgdiensten afnemen. Met een digitale machtiging is het niet meer nodig dat de patiënt zijn DigiD met anderen deelt. De publieke machtigingsvoorziening is daarmee een belangrijke mijlpaal op het gebied van veilig inloggen en ook de reden dat ze bij het UMC Utrecht hiervoor kiezen.
“Maar voor die ene keer, moet je als arts toch alert blijven, zodat je de gegevens van de patiënt in het portaal alleen deelt met degene die daartoe gerechtigd is.”
Anne-Marthe Kroon – UMC Utrecht
Ook de volgende stap in ouderlijk gezag is dat volgens Anne-Marthe erg belangrijk: ‘Op dit moment kunnen ouders digitaal een machtiging aanvragen. Dan wordt er door het ziekenhuis gecontroleerd of de machtiging ook conform het BRP (basisregistratie personen) is. Helaas zijn registers nooit helemaal actueel. De vraag of een machtiging goed uitgegeven is én nog geldt, maakt zorgaanbieders soms onzeker: ‘Iemand kan vandaag het gezag hebben, maar dat morgen verliezen. Bijvoorbeeld als één van de ouders het ouderlijk gezag verliest bij een scheiding. Negen van de tien keer wordt dat door de andere ouder bij ons gemeld, waardoor wij de wijziging ook kunnen doorvoeren in ons portaal. Maar voor die ene keer, moet je als arts toch alert blijven, zodat je de gegevens van de patiënt in het portaal alleen deelt met degene die daartoe gerechtigd is.’ En dat brengt het nodige ongemak met zich mee voor artsen, want zij zijn juridisch gezien eindverantwoordelijk. De arts moet zich daarom blijven afvragen: voelt het kind zich veilig? Merk ik iets op in gesprekken, dat mogelijk te maken heeft met een verandering van het gezag?’
De machtigingsvoorziening – en in een later stadium ook de voorziening voor ouderlijk gezag – biedt hiervoor een oplossing. De bevoegdheid, een geldige machtiging of het hebben van gezag, wordt namelijk steeds gecontroleerd op het moment van inloggen. Deze voorzieningen komen allemaal beschikbaar via de TVS. De arts blijft verantwoordelijk, maar het risico op een fout vanwege een wijziging in het gezag wordt met deze voorzieningen aanzienlijk kleiner.
Zoek interne ambassadeurs
Deze digitale ‘hobbels’ maken het voor medewerkers zoals Anne-Marthe wel eens lastig om draagvlak binnen de organisatie te krijgen voor ontwikkelingen rondom digitale toegang. Anne-Marthe: ‘Gelukkig staat er naast mij een Chief Medical Information Officer (CMIO). Deze CMIO is kinderarts in het Wilhelmina Kinderziekenhuis en daarmee de ambassadeur in de zorg voor zijn patiëntencategorie.’ Juist deze ambassadeurs blijken cruciaal voor daadkracht: ‘Als je stappen wil zetten, dan heb je de gedrevenheid van artsen en verpleegkundigen nodig. Samen met hen sta je sterk en zo kunnen er sneller besluiten genomen worden tussen ICT en eindgebruikers’, licht Anne-Marthe toe.
Het informeren van patiënten
Een belangrijk onderdeel van het inregelen van digitale toegang voor alle patiënten, is de informatievoorziening aan patiënten hierover. Anne-Marthe: ‘We zetten flinke stappen door onze patiënt steeds beter te bedienen met informatie’. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport ontwikkelde voor zorgaanbieders de communicatietoolkit voor patiënten. In de communicatietoolkit zitten communicatiemiddelen die je kosteloos kunt downloaden of bestellen van de campagne ‘Veilig online zorgzaken regelen? Een fijn IDee!’. De communicatietoolkit biedt ondersteuning van de communicatie aan patiënten, zoals banners in verschillende formaten voor de website, een flyer, poster en een filmpje voor vertoning op digitale schermen.
Vaak ben je te bang
Anne-Marthe: ‘Vaak denk ik aan een uitspraak die mijn broer regelmatig gebruikt: vaak ben je te bang. Dat geldt ook voor het inregelen van digitale toegang. Juist als we bang blijven voor alle gevallen waarin het misschien mis kan gaan, ontnemen we de grootste groep patiënten, veilige digitale zorg.’
“Juist als we bang blijven voor alle gevallen waarin het misschien mis kan gaan, ontnemen we de grootste groep patiënten veilige, digitale zorg.”
Anne-Marthe Kroon – UMC Utrecht
eID in de zorg
Door de toenemende online dienstverlening wordt er steeds meer gevoelige informatie uitgewisseld. Met name als het om onze medische gegevens gaat, willen we veilig kunnen inloggen bij zorgaanbieders en zaken regelen over onze gezondheid.
Daarom werkt de overheid stapsgewijs aan het verhogen van het betrouwbaarheidsniveau van inlogmiddelen en het waarborgen van de continuïteit.
Lees meer