SNOMED CT
Internationaal, medisch terminologiestelsel. SNOMED CT bevat een grote verzameling standaardtermen met hun synoniemen en de relaties tussen de termen.
SNOMED CT is een onderdeel van de Grondplaat Eenheid van Taal
Landen die lid zijn van SNOMED International betalen een fee die gebaseerd is op het BNP. Lidstaten zijn verantwoordelijk voor distribueren licenties aan leveranciers en gebruikers. Nederland is lid. In Nederland kost de SNOMED CT licentie nul euro.
SNOMED CT is een internationaal, medisch terminologiestelsel en bevat een grote verzameling medische termen met hun synoniemen. De termen worden in de directe patiëntenzorg gebruikt voor de vastlegging van diagnosen, klachten, symptomen, omstandigheden, ziekteprocessen, interventies, resultaten en besluitvorming. SNOMED CT wordt beheerd door SNOMED International. De termen in SNOMED CT zijn Engelstalig. Het voor Nederland relevante deel is vertaald naar het Nederlands. Delen ervan zijn ook vertaald in het Deens, Duits, Frans, Spaans en Zweeds.
Waarde van SNOMED CT
Zorgverleners gebruiken klinische terminologie voor de registratie van relevante patiëntinformatie zoals diagnosen, medicatiegebruik, interventies en het opstellen van een behandelplan. Het gebruik van SNOMED CT voor de registratie heeft de volgende voordelen:
- het is een veelomvattende, wetenschappelijk gevalideerde inhoud;
- het faciliteert gedetailleerde, gecodeerde vastlegging van medische gegevens;
- het bevat koppelingen naar andere internationale standaarden;
- het wordt in verschillende vormen in meer dan veertig landen gebruikt.
Het gebruik van SNOMED CT draagt bij aan de vermindering van administratieve lasten binnen zorginstellingen. Instituten als Nictiz en DHD werken continu aan het combineren van SNOMED CT met in gebruik zijnde stelsels voor declaratie en facturering, logistieke sturing enstatistische analyses.
Soorten concepten in SNOMED CT
SNOMED CT bevat >380.000 concepten gestructureerd in de volgende hiërarchische groepen: | ||
Lichaamsstructuur | Waarneembare entiteit | Gegevensobject |
– Morfologisch afwijkende anatomische structuur | Organisme | Situatie met expliciete context |
Medische bevinding | Geneesmiddel | Sociale factoren |
- Bevinding | Fysieke kracht | Speciaal concept |
- Aandoening | Fysiek object | Monster voor analyse/onderzoek |
Omgeving of geografische locatie | Medische verrichting | Beoordelingsschalen |
Gebeurtenis | Kwalificatiewaarde | Substantie |
Op dit moment leggen zorgverleners medische gegevens van een patiënt voor een groot deel in vrije tekst vast. Met SNOMED CT kunnen zorgverleners medische gegevens zodanig vastleggen, dat er geen verwarring kan ontstaan over bijvoorbeeld een ziektebeeld. Vanuit deze terminologie kunnen gegevens gecombineerd worden met classificaties om tot landelijke statistieken en financiële verantwoording van de zorg te komen.
Relatie met andere standaarden
SNOMED International werkt samen met wereldwijde organisaties zoals de World Health Organization (ICD10), HL7, OpenEHR, World Organization of Family Doctors (WONCA), Regenstrief (LOINC), IUPAC (chemical science), DICOM en GMDN (medical devices) voor wereldwijde harmonisatie van standaarden op het gebied van terminologie, classificaties en codestelsels. Een overeenkomst is getekend door Regenstrief en SNOMED International om de terminologiestelsels LOINC en SNOMED CT nationaal en internationaal met elkaar te combineren.
Ter illustratie
Stel, we zoeken de diagnose myocardinfarct en beginnen met de zoekterm myocard. Op basis van deze zoekopdracht worden 522 resultaten gevonden waarin myocard voorkomt, met structuur van myocardium bovenaan. Dit is nog niet wat we zoeken. Door achter myocard nog in toe te voegen, wordt het zoekresultaat verkleind tot slechts 180 termen waarbij het gewenste resultaat – myocardinfarct – bovenaan staat.
Myocardinfarct heeft diverse Nederlandse en Engelse synoniemen. Door in de terminologiebrowser te zoeken op hartinfarct, MI (wel met hoofdletters) of heart attack wordt hetzelfde zoekresultaat verkregen. Dit zijn immers andere benamingen voor hetzelfde idee.
SNOMED CT heeft een polyhiërarchische opbouw. Het concept myocardinfarct valt op een dieper niveau binnen de hiërarchie dan de groepen myocardnecrose en ischemische hartziekte. Deze groepen worden de supertypen of ouderconcepten genoemd. Ook kent myocardinfarct dieper gelegen concepten: de subtypen oftewel kindconcepten. Door goed te kijken naar deze kindconcepten kan een specifieker geformuleerd concept gekozen worden, bijvoorbeeld acuut transmuraal myocardinfarct van voorwand.
Tot slot toont de browser een overzicht van referentiesets en mappings voor het geselecteerde concept. Zo is in de screenshot te zien dat myocardinfarct zowel in de Diagnosethesaurus als in de International Patient Summary zit. Daarnaast is het gemapt naar ICD-10; wanneer de gebruiker de mapping met het oranje driehoekje openklapt, wordt de doelcode van ICD-10 getoond.