Interoperabiliteit
De juiste informatie op het juiste moment beschikbaar hebben is belangrijk in de zorg. Om dat te realiseren moeten zorgverleners van verschillende organisaties zorginformatie eenduidig vastleggen en digitaal uitwisselen. Oftewel: interoperabiliteit. Een uitdaging, want elke zorgorganisatie zit anders in elkaar. Hoe kunnen we samenwerken aan meer interoperabiliteit in de zorg?
Wat is interoperabiliteit?
Interoperabiliteit is ‘de mogelijkheid van systemen, partijen, of individuen om met elkaar samen te werken, te communiceren en informatie uit te wisselen’. Daarvoor moet data vrijelijk kunnen stromen tussen systemen en organisaties. Interoperabiliteit betreft zorgverleners van verschillende organisaties, maar speelt ook tussen een zorgverlener en patiënt, of een zorgverlener en onderzoeksafdeling. Als zorgorganisaties informatie duidelijk vastleggen en digitaal uitwisselen, én elkaar daarbij begrijpen, dan zijn zij ‘interoperabel’.
Bijvoorbeeld: een huisarts stuurt een medisch verslag naar het ziekenhuis. Een specialist in het ziekenhuis begrijpt de informatie direct en slaat het snel, overzichtelijk en veilig op in het patiëntendossier. Na de behandeling ontvangt de huisarts de notities van de specialist. De systemen van beide organisaties sluiten op elkaar aan, de huisartsenpraktijk en het ziekenhuis zijn interoperabel.
Het lagenmodel
Een goed ingerichte architectuur ontstaat door afspraken te maken op alle niveaus in een organisatie. Daarbij moet je structuur aanbrengen in de informatievoorziening binnen die organisatie. Wanneer de interne architectuur goed ingericht is, kun je interoperabiliteit tot stand brengen. Het lagenmodel van Nictiz helpt bij het analyseren en oplossen van interoperabiliteitsvraagstukken.
Afspraken
Binnen de zorg zijn veel verschillende disciplines en zelfstandig opererende organisaties. Duidelijke afspraken op alle lagen zijn dan nodig om interoperabiliteit tot stand te brengen. In zo’n afspraak kun je overeenkomen en vastleggen welke standaard gebruikt zal worden. Standaardisatie wordt vaak gezien als iets technisch, iets dat met ICT te maken heeft en waarbij vooral mensen met een technische achtergrond betrokken zijn. De werkelijkheid ligt genuanceerder. We vinden het immers gewoon dat als de dokter om ons gewicht vraagt, we automatisch de standaard ‘kilogram’ gebruiken. Voor de continuïteit, kwaliteit, doelmatigheid van de zorg en de opschaling van digitale oplossingen, is het cruciaal dat betrokken partijen, zoals huisartsen, ziekenhuizen en patiënten nauw samenwerken en afspraken maken om gegevensuitwisseling te realiseren.
Voordelen en uitdagingen van interoperabiliteit
Voordelen
- Interoperabiliteit zorgt ervoor dat gezondheidsinformatie hergebruikt kan worden.
- Zorgverleners en patiënten kunnen met de juiste informatie beter beslissen over de behandeling.
- Door informatie eenmalig goed te registreren en daarna te hergebruiken, verminder je de registratielast en voorkom je fouten.
- Onderzoekers kunnen door interoperabiliteit grote hoeveelheden gegevens ontvangen en samenvoegen. Patronen die zij uit de data kunnen halen kunnen helpen bij het kiezen van de juiste behandeling of bijdragen aan het voorkomen van ziektes.
Uitdagingen
- Er zijn veel verschillende zorgdisciplines en -organisaties die een verschillende aanpak nodig hebben.
- De zorg wordt vooral publiek gefinancierd, waardoor de markt iets anders in elkaar steekt dan andere markten.
Om die uitdagingen de baas te kunnen, is het van belang dat zorgorganisaties, zorgverleners, patiënten en onderzoeksafdelingen afspraken maken op alle vijf de lagen van het Lagenmodel.
Download rapport
De informatievoorziening in de zorg is een complex gebied met vele verantwoordelijkheden en belangen. Om de informatievoorziening goed en consistent te analyseren, bespreken en ontwerpen, is structuur nodig. Michiel Sprenger zet in het rapport Elektronische informatie voor gezondheid en zorg uiteen hoe het Lagenmodel voor informatieoplossingen voor gezondheid en zorg helpt bij deze structurering, nu en met het oog op de toekomst.
Meld je aan voor de nieuwsbrief
Blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen. Meld je aan voor de nieuwsbrief en lees elke maand alles over de laatste ontwikkelingen op het gebied van digitale informatie-uitwisseling, projecten, publicaties en events.
Bekijk de privacyverklaring.
Ik wil graag
Contact opnemen
Vrijblijvend