Skip to the main content

Opiniestuk: De onbenutte waarde van gezondheidsgegevens

Over de rol van large language models (LLM’s) in de zorg en de samenwerking tussen Health-RI en Nictiz.
Over de rol van large language models (LLM’s) in de zorg en de samenwerking tussen Health-RI en Nictiz

Er wordt veel geïnvesteerd om gezondheidsgegevens uit te wisselen en beschikbaar te maken voor zorg, onderzoek, innovatie en beleid. Daartegenover staat slechts een handjevol initiatieven dat zich bekommert om de vergelijkbaarheid en de kwaliteit van gezondheidsgegevens. Willen we meer databeschikbaarheid en betere gegevensuitwisseling mogelijk maken, dan moeten we die gegevens eerst eenduidig en gestructureerd vastleggen aan de bron. Het wordt tijd dat we deze enorme olifant in de kamer benoemen en gezamenlijk aanpakken. Aldus Leone Flikweert, CEO van Health-RI en Leonique Niessen, directeur-bestuurder bij Nictiz. De voorvrouwen van beide organisaties bestendigden de samenwerking tussen Health-RI en Nictiz tijdens hun gezamenlijke congres LLM’s in de Zorg.

Leonique Niessen van Nictiz staat op het podium en opent het event Large Language Models in de zorg van januari 2024 met Health-RI.
Foto: Thijs Rooimans

We weten het al jaren: veel waardevolle zorginformatie zit verstopt in vrije-tekstvelden in EPD’s en is daardoor moeilijk of niet (her)bruikbaar. Technologieën zoals LLM’s, GPT (Generative Pre-trained Transformer), natural language processing en tekst mining helpen de data op de juiste plek in het EPD te plaatsen en in de juiste bewoordingen. Zo wordt die data waardevol en kan hij (her)gebruikt worden. Dit kan leiden tot minder registratielast en zelfs tot meer registratielúst als de zorgprofessional wordt geholpen met extra informatie of minder administratie.

Afspraken maken over datakwaliteit

Dat gaat niet zomaar. Voor het verantwoord inzetten van deze technieken moeten we eerst afspraken maken over de structurering, de vergelijkbaarheid en daarmee dus de kwaliteit van de data. Daarna pas kunnen AI-toepassingen zoals LLM’s hun werk echt goed doen en kunnen we het potentieel van de waarde van gezondheidsdata echt benutten. “Als we het over techniek hebben, dan hebben we het eigenlijk over mensen en over dingen sámen doen”, zegt Flikweert. “En over de vraag: hoe gaan we het veld zo organiseren dat iedereen kan doen waar hij of zij goed in is zodat we sámen de zorg beter maken?”

Niessen vult aan: “Health-RI en Nictiz gaan beiden uit van databeschikbaarheid, en dat is groter dan alleen de techniek. Het gaat ook over de vraag: hoe standaardiseer je aan de voorkant van het proces? Denk aan een gebruiksvriendelijker EPD en het standaardiseren van zorgprocessen. Dat technieken als LLM’s ons hierbij gaan helpen, bijvoorbeeld bij het omlaag brengen van de registratielast, is wel een ding dat zeker is. De vraag is: hoe ga je het opschalen en met elkaar oppakken?”

Gezamenlijke regie

“Vanuit Health-RI zijn  data nodig die wetenschappelijk onderzoekers kunnen gebruiken, waar beleidsmakers hun beleidsvisie op kunnen afstemmen en waarmee bedrijven innovaties kunnen ontwikkelen”, zegt Flikweert. “Er zijn ontzettend veel ongestructureerde data die ze niet kunnen benutten. Een gemiste kans, want deze data zijn cruciaal voor het verbeteren van de gezondheidszorg. Daarom is het zo belangrijk dat Health-RI en Nictiz databeschikbaarheid nastreven en hierin samen optrekken” aldus Niessen.

Primair en secundair gaan hand in hand

Dat Nictiz en Health-RI samen optrekken om de uitdagingen rondom databeschikbaarheid en het gebruik van LLM in de zorg op te pakken, is logisch. Beide organisaties hebben immers als doel om de gezondheidszorg te verbeteren door middel van betere gegevensuitwisseling. Flikweert: “We hebben hierin een gezamenlijke verantwoordelijkheid, primair en secundair gaan immers hand in hand. Daarom hebben we ook samen het congres LLM’s in de Zorg georganiseerd. Enerzijds om de enorme hoeveelheid kennis die bij Nictiz en Health-RI ligt te delen en iedereen te laten zien wat de mogelijkheden zijn van LLM’s voor innovatie in de zorg. Anderzijds om te luisteren naar waar het veld behoefte aan heeft.”

Tim Postema van Nictiz staat op het podium tijdens zijn presentatie op het event Large Language Models in de zorg van januari 2024 met Health-RI.
Foto: Thijs Rooimans

Meer gezamenlijk investeren

In de recent uitgebrachte visie op generatieve AI van het Kabinet stelt men dat het belangrijk is dat Nederland niet langs de zijlijn blijft staan wat betreft kunstmatige intelligentie. Zeker generatieve AI ontwikkelt zich meer en meer tot een van dé bepalende technologieën van deze tijd. Europa zal de achterstand ten opzichte van Azië en de VS moeten inlopen. Alleen als we zelf meer gaan investeren in AI-innovaties, hebben we de mogelijkheid om mee te doen. Én richting te geven aan de juiste en kansrijke ontwikkeling van de technologie in zowel onze maatschappij als economie. Niessen: “Wat we zien, zijn relatief kleine investeringen in de zorg en gezondheidszorg. We moeten dit in Nederland echt opschalen. Willen we serieus worden genomen, dan moeten we denken aan honderden miljoenen euro’s.”

LLM’s zijn de toekomst

“LLM’s zijn beslist niet de zoveelste hype”, zegt Flikweert. “Ze zijn de toekomst die we moeten omarmen. LLM’s zijn belangrijk voor het ontsluiten van waardevolle gezondheidsdata, en dat is een belangrijke stap naar een betere gezondheidszorg. Met de hulp van LLM’s in de zorg en de samenwerking tussen organisaties zoals Health-RI en Nictiz kunnen we deze uitdaging aangaan en de weg vrijmaken voor innovatie in de zorg.”

Verslag dag 1

Lees hier het verslag gemaakt door Dutch Health Hub van dag 1.

Verslag dag 2

Lees hier het dagverslag van het congres. Hierin kunt u alle foto’s bekijken en het verslag.

Presentaties en community – join here

Dag 1: https://digitaleuitwisseling.nl/threads/llm-in-de-zorg-middag-voor-onderzoekers-en-developers.429/

Dag 2: https://digitaleuitwisseling.nl/threads/llm-in-de-zorg-dag-2-naar-breed-gebruik-van-gpt-achtige-oplossingen.430/

Go to top

Volg ons