Skip to the main content

Zibs en informatie­standaarden

Zorginformatiebouwstenen (zibs) worden gebruikt om inhoudelijke c.q. functionele – niet technische – afspraken vast te leggen voor het standaardiseren van de informatie die wordt gebruikt in het zorgproces. De focus ligt op klinisch relevante concepten die in verschillende zorgsituaties (use cases) en daardoor verschillende informatiestandaarden herbruikbaar zijn. Denk bijvoorbeeld aan NAW-gegevens, medicatie of bloeddruk.

Zibs en informatie­standaarden

Animatievideo Zibs

Zibs: de basis van informatiestandaarden

Het doel van de standaardisatie is interoperabiliteit om te zorgen dat deze informatie uit het zorgproces kan worden hergebruikt binnen het zorgproces zelf maar ook voor andere doeleinden zoals kwaliteitsregistraties, overdracht of patiëntgebonden onderzoek. Zorginformatie is alleen herbruikbaar wanneer deze eenduidig wordt vastgelegd met dezelfde betekenis voor iedereen. Hiervoor zijn duidelijke afspraken nodig: informatiestandaarden definiëren deze afspraken. Aan de basis van de informatiestandaarden van Nictiz staan de zorginformatiebouwstenen (zibs). Een zorginformatiebouwsteen oftewel zib beschrijft in vrijwel alle gevallen wat er over een bepaald onderwerp van het zorgproces moet worden vastgelegd, waarbij de insteek is dat de informatie zorgbreed is. De kernvraag hierbij is: wat legt de zorgverlener vast over dit onderwerp, dat herbruikbaar is voor andere doeleinden? Binnen een informatiemodel wordt vervolgens precies gedefinieerd: welke gegevens worden over dit concept vastgelegd op welke manier? Denk hierbij aan de definities van deze (sub)concepten en per gegevenselement het datatype, de cardinaliteit en bijbehorende coderingen (voornamelijk SNOMED CT en LOINC, ondersteund door het terminologiecentrum van Nictiz). Bij het ontwikkelen van een zorgsituatie (use case) specifieke informatiestandaard kan gebruik gemaakt worden van deze zibs om herbruikbare concepten over verschillende informatiestandaarden op dezelfde manier te definiëren. Door gebruik te maken van de zibs als basis, wordt de ontwikkeling en inrichting van specifieke informatiestandaarden consistenter en makkelijker.

Zibs inhoudelijk en zorgbreed

Een zib bevat specificaties voor de functionele inhoud (informatielaag) en vormen daarmee de basis voor verdere technische specificaties op basis van communicatiestandaarden (zoals HL7 berichten bijv. CDA, FHIR) en uitwerkingen op applicatieniveau (bijv. gebruikersinterfaces van epd’s of andere medische software). De zibs faciliteren deze vervolgdoelen maar zijn op zichzelf geen uitwerking hiervan (meer informatie). Oftewel: zibs zijn techniek-onafhankelijk. Een zib is gericht op zorgbrede herbruikbaarheid en bevat in principe geen afspraken die alléén gelden voor één specifieke (groep van) zorgsituatie(s). Deze afspraken worden vastgelegd binnen een zorgsituatie-specifieke informatiestandaard. Oftewel: zibs zijn situatie-onafhankelijk. De uitgangspunten bij het ontwikkelen van technische specificaties van de zorginformatiebouwstenen gebaseerd op communicatiestandaarden staan nader omschreven op Technische communicatiestandaarden en zibs. Verdere algemene toelichting over de zorginformatiebouwstenen zijn terug te vinden in de veelgestelde vragen (FAQ) over zorginformatiebouwstenen.

Registratie aan de Bron

Zorginformatiebouwstenen zijn voortgekomen uit het landelijke programma Registratie aan de Bron: meer informatie over de zibs zijn terug te vinden in de verschillende (architectuur)documenten. Daarnaast biedt Registratie aan de Bron verschillende middelen voor communicatie (films, presentaties) en onderwijs (e-learning, serious game, trainingen, opleidingen).

Ik wil graag

Contact opnemen

Ik wil graag

Met een expert praten

Vrijblijvend

Contact opnemen met Nictiz

Go to top

Volg ons